door Bert Vreeswijk

‘Wat goed is komt snel’, is een uitdrukking die in de sportwereld vaak gebruikt wordt voor atleten en sporters die al op jonge leeftijd bijzondere, opzienbarende resultaten weten te behalen. Net als waarschijnlijk elke fanatieke atletiekfan, hebben wij al enige tijd de ontwikkelingen van de jeugdige middenlange-afstandloper Niels Laros uit het Brabantse Oosterhout op de voet gevolgd. Want voor Niels gaat deze uitdrukking zeker op: afgelopen zomer werd hij, 18 jaar jong, al tiende op de 1500 meter bij de WK atletiek in Boedapest.

Wij zochten om die reden contact met één van zijn jeugdtrainers, Herman Vrijhof (70). Omdat ik Herman vanuit mijn periode als triatleet kende, wist ik nog met wat voor atletiekvakman ik te maken kreeg; Herman was o.a. trainer/coach van Nederlands triatlonkampioen Bert Flier. En Herman Vrijhof stelde mij niet teleur, hij had echt wat te vertellen!

In deel 1 geeft Vrijhof ons een inkijkje in hoe hij en zijn collega (Henk Rams) heel wat jonge middenlange-afstandlopers tot prachtige resultaten wist/weet op te leiden, en Niels Laros was er daar één van. Tot het moment dat Niels ‘klaar’ was om op Sportcentrum Papendal onder Mila-bondscoach Tomasz Lewandowski zich verder te ontwikkelen tot een professioneel atleet. Voordat ik contact zocht met Herman Vrijhof had ik via Global Sports van Jos Hermens al diens medewerkers (Maaike en Jeroen) benaderd om te kijken of er in het drukke bestaan van Niels Laros een gaatje was te vinden om hem zelf ook te interviewen. Dat lukte wonderwel. Het interview publiceren we binnenkort in deel 2.

Maar nu eerst trainer/coach Herman Vrijhof aan het woord.  

Herman, hoe oud was Niels toen hij onder jouw leiding ging trainen en hoe lang en in welke periode heb jij met Niels kunnen werken bij  atletiekclub Scorpio in Oosterhout?

‘Niels ken ik al vanaf zijn D-juniorenleeftijd 12-13 jaar. In die jaren combineerden Jack Wouters† en ik gezamenlijke trainingen op de zaterdag o.a. in Oosterhout.

In 2018 kwam ik te werken bij Scorpio, samen met collega Henk Rams. De groep groeide al snel en kon gezien worden als een kwalitatief heel goede lichting U20/U18. Jongeren konden zich heel goed optrekken aan de wat oudere junioren, die al in de top van Nederland mee konden komen. Het belangrijkste, en onze insteek bij het werken met deze jeugd, was de sfeer in de groep en juist dát zal voor ons als trainers altijd zo blijven! Onze groepsgrootte is vaak 22-24 jongens en meisjes en uitsluitend op midden-langeafstand. Niels deed op die jonge leeftijd vaak stukjes van het programma mee, vooral in het treintje, waar hij qua sociale cohesie het meeste plezier in had. Een programma afwerken voor hem ging op die manier bijna vanzelf.’

Zagen jij en je collega al snel de uitzonderlijke klasse die Niels in zich had, en waar uitte zich dat in?

‘Zoals bij elke junior in die leeftijdsfase heb je niet alleen te maken met de jongen of het meisje zelf, maar vooral ook met omgevingsfactoren. Afgezien van de aanwezige aanleg is het in die fase nog lang niet duidelijk of er ook intrinsieke talenten, zoals een juiste drive, aanwezig zijn. De puberteit (mentaal en fysiek) is immers net ingezet. Genen van de ouders lieten er geen twijfel over bestaan dat er wel wat in het ventje zou kunnen zitten (evenals bij zijn oudere broer Lars).
Eén van de belangrijkste voordelen die ik had inzake de begeleiding van Niels (en Lars) waren zijn ouders. Waarom? Heel simpel…. Beiden hebben zeer veel kennis op het gebied van de loopsport maar bemoeiden zich NOOIT ook maar één seconde met programma’s, schema’s of de wijze waarop getraind werd. Dat heb ik in het verleden wel anders meegemaakt, en juist dát kan desastreus zijn voor jong talent!

Niels groeide in die periode enorm in lengte, dat bracht met zich mee dat ik praktisch nul procent lactisch werk 1) liet doen. Ik zou hem dan, áls hij al heel bleef, in no-time fabelachtige leeftijdsrecords kunnen laten lopen, én in no-time naar de kloten (piep) kunnen helpen.… De lange termijn, gezond en vrolijk van je jeugd genieten stond altijd voorop bij ons als trainers. Dus als hij een klein pijnklachtje had nam ik dat altijd zéér serieus.’

Coronaperiode als zegen

Wedstrijdintelligentie en enorme drive

‘Qua prestaties was duidelijk dat hij wedstrijd-intelligentie bezat. Een heel belangrijke eigenschap! Nog maar 14 jaar oud liep hij een puike 3000m. op het NK U18 in juni 2019 in 8.55.70. Net naast het podium. Augustus van dat corona-jaar een mooie 4.03.59 op 1500. Nog steeds slechts 14 jaar.

De winter 2020-2021 werd er “volume” toegevoegd. De extensieve interval-duurtrainingen werden structureler, de easy duurloopjes een vanzelfsprekendheid. Niels verteerde dat prima. Mentaal was bij hem een positieve verandering zichtbaar. Hoe jong hij ook nog was, zijn drive om er iets van te maken werd steeds duidelijker voor mij.
Hij verbaasde iedereen (en zichzelf) door op 16 mei 2021 in Utrecht een onwaarschijnlijke 3000m. personal best te lopen in 8.17.52. min. Hij schreef dat seizoen als 1e jaars B- junior in voor het NK Senioren op de 1500 m. in Breda en haalde de finale door in de serie naar 3.44.87 te lopen met een laatste ronde in 55.2! sec.’
 

Als coach na 43 jaar een grote stap terug

‘2021-2022 werd wederom een goede winter, ook was Niels belastbaarder geworden. Hij werd Nederlands kampioen cross en indoor. Begin 2022 gaf ik als coach te kennen dat ik “met pijn in mijn hart” een grote stap terug ging doen als coach/trainer. Een aantal junioren, waaronder Niels, moest dus toen op zoek naar goede begeleiding en faciliteiten. Niels stond bij veel coaches uit binnen- en buitenland op het “verlanglijstje”, en hij was daar zelf dan ook vele uren mee zoet, telefonisch en via de computer. Toevallig was Tomasz Lewandowski op dat moment als Mila-bondscoach bij de Atletiekunie aangesteld. Mijn afscheid viel daarmee samen en de eerste contacten met Lewandowski waren direct heel positief.’

De overstap een genot om mee te maken

‘Tomasz Lewandowski’s enorme internationale ervaring in combinatie met een hoog empatisch vermogen vielen mij direct op. Gesprekken die ik met hem had waren inspirerend en de overgang van Niels naar Tomasz was een genot om mee te maken. Voor Henk Rams en mijzelf geldt dat we atleten niet als eigendom zien, en dat het onze taak is om talent zo mogelijk door te laten stromen naar Papendal of andere toptrainers met internationale ervaring. Nog wekelijks heb ik contact met Lewandowski en delen we kennis en ervaringen uit.’

Het seizoen 2022

‘Het seizoen 2022 opende Niels (17) met 13.57.78 op 5000 m., kwam tot 3.39.46 op de 1500 m. (Europees jeugdrecord) en liep de 3000 in 7.48.15. Op het Nederlands kampioenschap U18 “oefende” hij de laatste 400m op de 800, die ging in 52.5 seconden! Een dag later kreeg Niels de opdracht van Tomasz Lewandowski om ook de 1500 m. vlot af te maken. Daar ging de laatste 400 in 50.5. seconden! Het hoogtepunt van dit seizoen was het Europees kampioenschap U18 te Jeruzalem, waar hij dubbel goud pakte op 1500 m. en 3000 m.’

Kink in de kabel

‘In de winter van 2022/2023 kwam er een kink in de kabel. Kort nadat Niels eind november Nederlands kampioen cross was geworden en zich daarmee plaatste voor het EK cross in Turijn, werd de ziekte van Pfeiffer vastgesteld. Dus geen EK cross. Een lange periode van rust en herstel volgde met een heel geleidelijke en voorzichtige opbouw richting seizoen 2023. All credits to Tomasz! Tijdens de 5000 m. eind mei in het Belgische Oordegem liep hij 13.23.01 min. Met een fabelachtige laatste 1000 liet hij zien dat het aëroob weer draaide. In Jeruzalem opnieuw dubbel goud, nu bij de jeugd U20 op 1500m. en 5000m. En dan zijn deelname aan diverse Diamond League-wedstrijden en natuurlijk het Wereldkampioenschap senioren in Boedapest waar hij vriend en vijand verraste met nieuwe Nederlandse records op de 1500 m. Eerst in de halve finale met 3.32.74 en daarna tijdens de finale nog veel scherper met 3.31.25 min. Waarmee hij een indrukwekkende 10e plaats wist af te dwingen.’

Herman, weet je nog een leuke anekdote toen hij onder jouw leiding trainde?

‘Geen anekdote. Maar opvallend was altijd zijn bescheidenheid als persoon en tegelijkertijd kon hij compleet uit zijn dak gaan bij een mooie winst en bijkomende eindtijd. Ik zie hem na de 1.46.30 in Oordegem 2022 na de finish nog vol ongeloof naar de klok kijken… ha ha! (zie foto). Verder is zijn vermogen om vrijwel alles zelfstandig, zonder hulp van ouders, uit te zoeken en te regelen een prima eigenschap op weg naar de ontwikkeling van een professioneel atleet in doen en laten!’

In het Belgische Oordegem, ongeloof na winst op de 800 m. in 1.46.30 min.

Herman, geweldig bedankt voor zoveel mooie interessante informatie. Wij wensen jou nog veel plezier met het volgen van jouw pupil in de toekomst. En ja, dit is nu precies waar je het als clubtrainer allemaal voor doet: de voldoening van een geslaagde missie. Chapeau!